Τρίτη 14 Φεβρουαρίου 2012

ΕΙΣ ΤΟΥΣ ΤΡΕΙΣ ΙΕΡΑΡΧΕΣ...

π. Καλλινίκου Ἡλιοπούλου, πτ. Θεολογίας

Σεβασμιώτατε Ποιμενάρχα τς Μητροπόλεως Πειραις καί Σαλαμίνος κ.κ. Γερόντιε, Σεβαστοί Πατέρες, 


Ἀγαπητοί νέοι καί νέες, μέλη το Νεανικο ρθοδόξου Συνδέσμου τς κκλησίας μας,.


ναμικτα εναι τά συναισθηματά μου τή στιγμή ατή ερισκόμενος στό ερό ατό βμα νωπιόν σας, φ΄νός διακατέχομαι πό πνευματική χαρά καί συγκίνηση διά τήν νταπόκρισή σας γιά μιά κόμη φορ στό κάλεσμα τς κκλησίας μέσω το Νεανικο ρθοδόξου Συνδέσμου, φ΄τέρου δέ φόβο καί ερό δέος διά τό θέμα πού καλομαι σήμερα νά σς παρουσιάσω, πού φορ τρες πραγματικά μεγάλους ντρες, τρες θεματοφύλακες τς χριστιανικς καί λληνικς κληρονομις, τρες γίγαντες τς πίστεως, τούς Τρες εράρχες, “τούς  τρες μεγίστους φωστήρας τς τρισηλίου θεότητος, τούς τήν οκουμένην κτίσι δογμάτων θείων πυρσεύσαντας”, πως ναφέρει ερός μνωδός στό πολυτίκιο τς μέρας.




Δύο σημαντικές χρονολογίες σηματοδοτον τήν ξέλιξη τς σημερινς ορτς. πρώτη, καθαρά κκλησιαστική, γει τήν παρχή της στά μέσα του 11ου μ.Χ. α., ταν μητροπολίτης Εχαϊτν ωάννης Μαυρόπους καθιέρωσε τόν κοινό ορτασμό τν Τριν ατν Μεγάλων εραρχν, Βασιλείου το Μεγάλου, Γρηγορίου το Θεολόγου καί ωάννου το Χρυσοστόμου, στερα πό θαυμαστό ραμα τό ποο εδε. δεύτερη, περισσότερο πολιτιστικο χαρακτήρα, δέν εναι λλη πό τό καδημαϊκό τος 1843/44, ταν μέ πόφαση τς συγκλήτου το Πανεπιστημίου θηνν 30η ανουαρίου καθιερώθηκε καί ς ορτή τν λληνικν γραμμάτων. φορμή γιά τήν πρώτη πρξε ποκατάσταση καί διατήρηση τς νότητας το κοινωνικο συνόλου, ταν «στάσις γέγονε παρά τν λλογίμων καί ναρέτων νδρν» γιά τό ποιός πό τούς τρες μεγάλους Πατέρες τς κκλησίας ταν νώτερος, μέ ποτέλεσμα, πως ναφέρει κατά λέξη Συναξαριστής, «διαιρεθναι τά πλήθη καί τούς μέν ωαννίτας λέγεσθαι, τούς δέ Βασιλείτας, Γρηγορίτας δέ τούς λοιπούς». Στόχος τς δεύτερης ταν πεγνωσμένη προσπάθεια το νεοσύστατου τότε νεοελληνικο κράτους ερεσης σταθερο σημείου ναφορς γιά τήν πολιτιστική του ταυτότητα.




Κοινός παρονομαστής μφοτέρων τν πρωτοβουλιν ταν εραποστολική εαισθησία καί τό ψιστο καθκον τς κκλησίας νά καταθέσει τήν μαρτυρία της γιά τήν νότητα το κόσμου, ποία δέν ποτελε μόνον εραποστολική ναγκαιότητα, λλά ψιστη θεολογική καί κκλησιολογική πιταγή. πίτευξη, βέβαια, τς νότητας τς οκουμένης καί προώθηση «τς διακονίας τς καταλλαγς», κατά τήν εστοχη θεολογική διατύπωση το δρυτο τς κκλησίας τν θηνν καί ποστόλου τν θνν Παύλου, δέν πρέπει νά κλαμβάνεται ς συνέπεια τς νεωτερικς ρχς τς νεκτικότητας καί το συμβιβασμο, λλά ς βαθύτατα θεολογικό ζήτημα, ς θέμα πού φορ πρωταρχικά στό «εναι» καί τήν ταυτότητα τς κκλησίας. Γι’ ατό καί βασική πιταγή το Χριστο «να πάντες ν σιν» (ω 17,20-21) δέν ποτελε πλή πιλογή, λλά δεσμευτικό ξίωμα τς χριστιανικς μαρτυρίας, τό ποο βιώνεται στήν καθημερινή συμμετοχή μας στή ζωή, στό πάθος καί τήν νάσταση το Χριστο κατά τήν Θεία Λειτουργία, που στό γιο Δισκάριο βρίσκεται λη κκλησία, ν ορανος Θριαμβεύουσα μέ τήν πί γς Στρατευομένη, μέ κεφαλή τόν Χριστό καί μέλη τή Θεοτόκο,  τούς γίους γγέλους, λους τους π΄αἰῶνος γίους, καί λους τους βεβαπτισμένους στό νομα το Τριαδικο Θεο χριστιανούς, ζντες καί κεκοιμημμένους. λλωστε, γιά τό σκοπό ατό αἰῶνες τώρα ρθόδοξη κκλησία, κολουθώντας τήν παρακαταθήκη τν Τριν εραρχν, κατάπαυστα προσεύχεται «πέρ τς τν πάντων νώσεως».




  Oἱ μέγιστοι ατοί εράρχες γιά νά δείξουν ατήν κριβς τήν νότητα τς κκλησίας, μφανίστηκαν πρτα καθένας χωριστά καί στή συνέχεια καί ο τρες μαζί, στόν ωάννη, τόν πίσκοπό της πόλεως Εχαΐτων, κάποια ρα πο ρμήνευε ερά κείμενα καί το επαν: "μες, πως βλέπεις, εμαστε να νώπιόν του Θεο καί δέν πάρχει καμιά ντίθεση οτε ντιδικία νάμεσά μας. μως, κάτω πό τίς διαίτερες χρονικές συγκυρίες καί περιστάσεις πο βρέθηκε καθένας μας, κινούμενοι καί καθοδηγούμενοι πό τό γιο Πνεμα, γράψαμε  συγγράμματα, καί μέ τόν τρόπο το καθένας, διδασκαλίες πο βοηθον τούς νθρώπους νά βρον τό δρόμο τς σωτηρίας. πίσης, τίς βαθύτερες θεες λήθειες, στίς ποες μπορέσαμε νά διεισδύσουμε μέ τό φωτισμό το γίου Πνεύματος, τίς συμπεριλάβαμε σέ συγγράμματα πο κδώσαμε. Καί νάμεσά μας δέν πάρχει οτε πρτος οτε δεύτερος· λλά, ν επες τόν να, συμπορεύονται δίπλα του καί ο δύο λλοι. Σήκω λοιπόν καί δσε ντολή στούς φιλονικοντες νά σταματήσουν τίς ριδες καί νά παύσουν νά χωρίζονται γιά μς. Γιατί μες, καί στήν πίγεια ζωή πο μασταν καί στήν οράνια πο μεταβήκαμε, φροντίζαμε καί φροντίζουμε νά ερηνεύουμε καί νά δηγομε σέ μόνοια τόν κόσμο. Καί ρισε μία μέρα νά ορτάζεται πό κοινο μνήμη μας· καί, καθώς εναι χρέος σου, νά νεργήσεις νά εσαχθε ορτή στήν κκλησία καί νά συνταχθε ερή κολουθία. κόμη να χρέος σου· νά παραδώσεις στίς μελλοντικές γενιές τι μες εμαστε να γιά τό Θεό. Βεβαίως καί μες θά συμπράξουμε γιά τή σωτηρία κείνων πο θά ορτάζουν τή μνήμη μας, γιατί νομίζουμε πς χουμε καί μες κάποια παρρησία νώπιόν του Θεο".




στερα πό τό θαυμαστό ατό γεγονός, θεος κενος νδρας, πίσκοπος Εχαΐτων ωάννης, σηκώθηκε καί καμε ,τι το εσηγήθηκαν ο γιοι. πέβαλε δηλαδή τήν ρεμία καί τή γαλήνη καί στό πλθος καί στούς φιλονικοντες λογίους καί νάρετους νδρες (καί ατό γινε εκολα, γιατί ταν ξακουστός γιά τήν ρετή του καί τόν σέβονταν) καί εσήγαγε στήν κκλησία τήν ορτή τν Τριν εραρχν, στε νά ορτάζονται πό κοινο καί νά δοξάζεται Θεός. πειδή βρκε τι μέσα στόν ανουάριο μήνα πρχαν ορτές καί γιά τούς τρες ατούς γίους, στή 1 ανουαρίου γιά τό Μέγα Βασίλειο, στίς 25 γιά τόν θεο Γρηγόριο καί στίς 27 γιά τόν θεο Χρυσόστομο, τούς νωσε καί σέ μιά κοινή ορτή, στίς 30 ανουαρίου, τήν ποία καί στόλισε μέ κανόνες καί τροπάρια καί λόγους γκωμιαστικούς, πως τούς ταίριαζε.




ς ναφερθομε τώρα λίαν συντόμως στήν προσωπική τους βιογραφία. Βασίλειος Μέγας, γνωστός γιά τήν ρητορική του δεινότητα καί κοινωνική δράση, γεννήθηκε πιθανότατα στό "ν ννήσοις" οκογενειακό τους κτμα κοντά στή Νεοκαισάρεια το Πόντου, περί τό 330 μ.χ. μητέρα το μμέλεια, γόνος ριστης οκογένειας τς Καισάρειας, κόρη χριστιανο μάρτυρα, νέθρεψε τά πέντε κορίτσια καί τά τέσσερα γόρια της μέ τή χριστιανική λήθεια. Βασίλειος ναδείχθηκε νας πό τούς τρες "φωστρες τς τρισηλίου θεότητος", δελφός του Γρηγόριος πίσκοπος Νύσσης, διέπρεψε ς εράρχης καί κκλησιαστικός συγγραφέας, Πέτρος διετέλεσε πίσκοπος Σεβαστείας καί Ναυκράτιος παρουσίαζε κλίση πρός τό μοναχικό βίο, λλά πέθανε σέ λικία μόλις 27 τν. πατέρας το Βασιλείου λεγόταν κι ατός Βασίλειος, πηρξε "κλεκτή ψυχή, κανός ρήτορας, καί διδάσκαλος γκυκλίων μαθημάτων", τά ποα παρακολούθησε καί Βασίλειος. Μετά τά γκύκλια μαθήματα Βασίλειος πγε στίς περίφημες σχολές τς Καισάρειας πού ταν πρωτεύουσα τς Καππαδοκίας καί "μητρόπολη τν γραμμάτων καί τς παιδείας" καί ργότερα στήν Κωνσταντινούπολη γιά νώτερες σπουδές. Τό 351 μ.χ. φθάνει στήν θήνα, που συναντ τό φίλο του Γρηγόριο (τό Θεολόγο). γιναν συγκάτοικοι, μοτράπεζοι, κυριολεκτικά χώριστοι. 




 Η θήνα το 4ου μ.χ. αώνα βρισκόταν σέ κατάπτωση. Παρ' λα ατά παιδεία διατηροσε να ψηλό πίπεδο. δ Μέγας Βασίλειος σπούδασε γιά μιά τετραετία ρητορική, φιλοσοφία, γραμματική, διαλεκτική, στρονομία, γεωμετρία καί ατρική. Σκοπός το Βασιλείου ταν, μς λέει Γρηγόριος "νά κατακτ τά σταθερά καί μόνιμα γαθά διά τν σταθν καί ρεόντων το κόσμου τούτου πραγμάτων". Τήν λληνική του παιδεία χρησιμοποίησε ς μέσο γιά τήν ξυπηρέτηση τς διάδοσης τς χριστιανικς διδασκαλίας. ρητορική του Μ. Βασιλείου εχε δύναμιν πυρός. Προοιωνίζονταν γι' ατόν λαμπρό παγγελματικό στάδιο. μως Βασίλειος χει λλες προθέσεις. Τόν λεκτρίζει ζωή τν σκητν, χειροτονεται διάκονος καί ργότερα πρεσβύτερος. Σέ λικία σαράντα τν, τό 370 μ.χ. καλεται στό μητροπολιτικό θρόνο Καισάρειας. Βασίλειος παρόλα τά προβλήματα τς γείας το πιτέλεσε ργο θαυμαστό. γωνίστηκε κατά τν αρέσεων τς ποχς, ναδείχτηκε, μέγας χριστιανός νθρωπιστς, μέ κορυφαο ργο τήν νοικοδόμηση τς Βασιλειάδας καί ργάστηκε σκληρά γιά τήν νύψωση τς πνευματικς στάθμης κλήρου καί λαο. ρ χιερατεία το διήρκεσε μόνο 9 χρόνια. Τό τέλος το νδοξου εράρχη λθε στερα πό πολλή ξάντληση καί πάθη σή τν νεφρν στά 49 το χρόνια, τό τος 378 μ.Χ.




   Γρηγόριος Θεολόγος γνωστός διά τόν θεωρητικόν του γώνα καί τά θεολογικά του συγγράματα πέρ τς ρθς πίστεως, γεννήθηκε περί τό 328 μ.χ. στήν ριανζό τς Καππαδοκείας κοντά στή Ναζιανζό, ξ ο καί Ναζιανζηνός. Διδάχθηκε τά γκύκλια γράμματα πό συγγενες του, συνέχισε σπουδές στήν Καισάρεια καί λεξάνδρεια καί στερα στήν θήνα, που πρξε συμφοιτητής μέ τό Βασίλειο (τό Μέγα) στήν νώτατη κπαίδευση. Καί ο δυό ταν ποδείγματα θους, πιστημονικς κατάρτισης καί "διαμορφώσεως γιν πεποιθήσεων". πό τήν θήνα πέστρεψε στή Ναζιανζό, που παρέδιδε μαθήματα ρητορικς. Βαπτίστηκε χριστιανός, χειροτονήθηκε πρεσβύτερος καί κατόπιν πίσκοπος Σασίμων, λλά γκαταστάθηκε στή Ναζιανζό. Μετά τό θάνατο το πατέρα του, κατά τό 324 μ.χ., ποσύρθηκε στήν σαυρία γιά νά καταλήξει στήν ρειοκρατούμενη Κωνσταντινούπολη στερα πό παρακλήσεις καί πιέσεις.




 Η ξωτερική του μφάνιση "δέν προέδιδε σοβαρόν μαχητήν", λλά φωνή το μεγάλου ρήτορα καί Θεολόγου εράρχου διαδόθηκε ταχύτατα. Μετά τό θάνατο το Οάλεντος, Θεοδόσιος ξεδίωξε τούς ρειανούς καί παρέδωσε τόν καθεδρικό ναό τς γίας Σοφίας στό Γρηγόριο, τόν ποο Β' Οκουμενική Συνοδός (381 μ.χ.) νακήρυξε Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως. Κατά τόν Συντακτήριο λόγο το Γρηγόριος προκάλεσε τή δυσαρέσκεια μεταξύ αλικν καί συνοδικν τους ποίους λεγξε. δωσε τήν παραίτησή του στή Σύνοδο καί στόν Ατοκράτορα, ποσύρθηκε στήν ριανζό (τόπο γεννήσεώς του), που κοιμήθηκε σέ λικία 62 χρόνων. Γρηγόριος συνδύασε τή χριστιανική διδασκαλία μέ τήν λληνική παιδεία καί πρξε πράγματι Θεολόγος το χρυσο αώνα τς κκλησίας καί γι' ατό κκλησία τόν τιμ ς Θεολόγο. 




 “Εμείς, παρχε Μόδεστε, επε στόν πεσταλμένο το ρειανο ατοκράτορα Οάλη Μ. Βασίλειος, εμαστε ρεμοι καί πράοι νθρωποι καί ποχωρομε ταν πρόκειται γιά προσωπικά μας θέματα. ταν μως πρόκειται γιά τήν πίστη μας στόν Θεό, δέν πολογίζουμε τίποτε, γωνιζόμαστε μέχρι θανάτου, χωρίς νά φοβόμαστε ποιοδήποτε βασανιστήριο.Νά τά πες καί νά τ’ κούσει ατά κι βασιλιάς (PG 36, 561).




  ωάννης Χρυσόστομος, γνωστός διά τό κάλλος καί τήν πειθώ το φους του, γεννήθηκε στήν ντιόχεια μεταξύ των τν 344-354 μ.χ. πατέρας του, πού πέθανε λίγο πρίν πό τή γέννησή του, πρξε νώτερος ξιωματικός του στρατο. μητέρα το νθοσα εχε σπάνια χαρίσματα. ωάννης μαθήτευσε κοντά στό φιλόσοφο νδραγάθιο καί τό ρήτορα Λιβάνιο. σκησε τό δικηγορικό πάγγελμα "δεινός ν λέγειν καί πείθειν". γοητεία τς διδασκαλίας το ησο, σπέρματα τς ποίας δέχθηκε πό τή μητέρα του, τόν παρακίνησε νά γκαταλείψει τή δικηγορική καί νά φοιτήσει στή θεολογική σχολή τς ντιόχειας. Βαπτίστηκε καί σκήτεψε γιά ατοσυγκέντρωση καί πνευματική νάταση. Κλονίστηκε γεία του πό τήν αστηρή σκηση, πέστρεψε στήν ντιόχεια καί προσλθε στήν ερωσύνη, μετά τό θάνατο τς μητέρας του.  Στην ντιόχεια χειροτονήθηκε Διάκονος τό τος 381 μ.Χ. πό τόν πίσκοπο γιο Μελέτιο  καί τό 368 μ.Χ. χειροτονήθηκε Πρεσβύτερος πό τό διάδοχο πίσκοπό του γ. Μελετίου Φλαβιανό, ν τό τος 398 μ.Χ. νθρονίστηκε στό ναό τς Σοφίας το Θεο στήν Κωνσταντινούπολη. δράση το μως γιά τήν κάθαρση τς κκλησίας καί Κοινωνίας εχε ντίδραση. τσι κατάφεραν ο χθροί του τό 403 μ.Χ. νά τόν καθαιρεθον ντικανονικά καί παράνομα. Τό 404 μ.Χ. πογράφτηκε νέο παράνομο διάταγμα ξορίας καί γιος μας πρε τό δρόμο τς πικρς ξορίας. Σταθμοί ατς τς ληθινά μαρτυρικς πορείας ταν: Χαλκηδόνα, Νικομήδεια, Νίκαια, γκυρα, Καισαρεία, Κουκουσός, ράβισσος καί Κόμανα. Στήν Κουκουσό μεινε 3 χρόνια καί γραψε 240 ξαίρετες πιστολές σέ διάφορα πρόσωπα. γιος ωάννης παρέδωσε τό πνεμα του στά Κόμανα τό τος 4Ο7 μ.Χ.




 Είναι γεγονός τι «ψίνους Βασίλειος», « πυρίπνους Θεολόγος Γρηγόριος» καί «χρυσούς τήν γλώτταν ωάννης» ποτελον κατά τήν νυπέρβλητη κκλησιαστική μας μνογραφία το «Πνεύματος τά ρεθρα τά κεάνεια”.




Βασικό στοιχεο της αγιότητος καί τν τριν εναι τι ηταν συμβίβαστοι μέ τό κακό, τήν μαρτία καί τήν αρεση. Δεν γνώριζαν τή γλώσσα τν συμβιβασμν καί τς διπλωματίας. Προτιμούσαν νά χάσουν τή θέση τους καί ατή τή ζωή τους, παρά νά συμβιβαστον σέ θέματα ρχν καί πίστεως. Δέ σκέφτηκαν ποτέ άν ντίπαλοί τους σαν ατοκράτορες σοφοί διάφοροι σχυροί κατά κόσμον. μειναν κλόνητοι στήν ρθή πίστη καί ζωή ψηφώντας τίς συνέπειες.




 Και γιος Γρηγοριος Θεολόγος, φο νίκησε τούς ρειανούς καί πρε πίσω τους Ναούς τς Κωνσταντινούπολης, πού τούς εχαν καταπατήσει ατοί, καί ν εχε φίλο του τόν ατοκράτορα Θεοδόσιο τόν Μέγα καί μαζί του τό μεγαλύτερο μέρος το πιστο λαο, ταν μερικοί ζηλόφθονες πίσκοποι μφισβήτησαν τήν κλογή του, παρητήθη μέσως. Δέ θέλησε νά λθει σέ συμβιβασμούς μέ μοχθηρούς νθρώπους. Παρητήθη καί πό τήν προεδρία τς Β’ Οκουμενικς Συνόδου καί πό τόν Πατριαρχικό θρόνο τς Κωνσταντινουπόλεως. ντί τς θέσεως προτίμησε τήν κεραιότητα καί τό συμβίβαστό του χαρακτρος του. Δέν γνώριζε τούς διπλωματικούς λιγμούς, λλά γνώρισμά του ταν πως γραφε, τό «μή παρασυρναι», νά μή παρασύρεται καί νά χει«παρρησίαν» (PG 37, 32-33).




 Και ιερός Χρυσόστομος, ταν γινε ρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως καί θέλησε νά καθαρίσει τήν κκλησία πό ναξίους κληρικούς, ο ποοι εχαν τήν προστασία τς ατοκράτειρας Εδοξίας, δέν δίστασε νά λέγξει καί τήν ατοκράτειρα  γιά τή ζωή της. Δέν συμβιβάστηκε μαζί της. Γι’ ατό καί ξορίστηκε καί πέθανε ξόριστος μέσα σέ φάνταστες κακουχίες, μέ πνεμα μως πτόητο καί δούλωτο. Χαρακτηριστικό του γενναίου καί συμβίβαστου φρονήματός του βλέπουμε στήν μιλία, πού κφώνησε φεύγοντας γιά τήν ξορία: «Πολλά τα κύματα καί χαλεπόν το κλυδώνιον•λλ’ ο δεδοίκαμεν (δέν φοβόμαστε) μή καταποντισθμεν• πί γάρ τς πέτρας εστηκαμεν. Μαινέσθω ηθαλασσα, πέτραν διαλύσαι ο δύναται• γειρέσθω τά κύματα, τού Ιησου το πλοον καταποντίσαι οκισχύει» (PG 52, 427).




ς ρθουμε μως στό σήμερα καί νά δομε τί θά λεγαν ο Τρες ατοί μεγάλοι Πατέρες γιά τήν σημερινή τραγική κατάσταση πού πικρατε παγκοσμίως καί διαιτέρως στή χώρα μας, τήν χώρα τν γίων καί τν ρώων, που κυριολεκτικά χει κατακλυστε πό τά δεινά της φερόμενης ς οκονομικς κρίσης. στορία χει πάμπολες φορές ποδείξει τι στήν μακραίωνη πορεία τς πάρχει παραλληλότητα καταστάσεων καί τι σέ κάθε ποχή πάρχει νακύκληση παρόμοιων προβλημάτων. αώνας τν Τριν εραρχν χει πάμπολα κοινά μέ τήν σημερινή ποχή.




 Ο δ΄ καί ΄ αώνας εναι περίοδος κοσμογονικν ξελίξεων, μέ κύρια χαρακτηριστικά τήν ριζική λλαγή στήν πολιτική νοοτροπία μέ τήν κατάρρευση τς Ρωμαϊκς ατοκρατορίας καί τήν στροφή στήν νατολή, τήν κοινωνική νησυχία μέ τήν διάκοπη μετακίνηση καί τόν πόλεμο βαρβάρων φυλν, τήν πολιτική καί κοινωνική στάθεια, τίς ντονες πνευματικές νησυχίες μέ τήν μφάνιση τν αρέσεων καί τν δογματικν διενέξεων, καί τέλος τήν μαζική εσοδο στήν κκλησία προσώπων χωρίς κατάλληλη προετοιμασία καί διάθεση μέ ποτέλεσμα τήν κκοσμίκευση τς κκλησίας. κόμα καί θρησκευτική ζωή εχε καταντήσει μία ρουτίνα. Ο γιοί μας μιλον γιά γιά θιμική καί τυπική θρησκευτικότητα. Ατή ν γένει πολιτική καί κκλησιαστική στάθεια φερε καί τήν οκονομική ταξία μέ ποτέλεσμα τήν νιση κατανομή τν γαθν, τήν κμετάλλευση τν πτωχν πό τούς σχυρούς, τήν μετακίνηση τν πληθυσμν στά στικά κέντρα, καί τέλος τήν φτώχεια, τήν δυστυχία καί τήν κοινωνική καταστασία. Στόν 4ον αώνα πάρχουν πάρα πολλοί πτωχοί, λίγοι πλούσιοι καί μερικοί περβολικά πλούσιοι. ναφέρει χαρακτηριστικά ερός Χρυσόστομός “το γάρ πλεστον μέρος τν νθρώπων πενία συζ καί ταλαιπωρίαις καί πόνοις...”.




 Ας λθουμε τώρα στό σήμερα. ν κάποιος πό μς κάνει μία βόλτα στό κέντρο τς θήνας τό πρωί, που ο νθρωποι κυριολεκτικς παρακαλον καί ζητιανεύουν γιά να ξεροκόμματο τό βράδυ που χιλιάδες στεγοι κοιμονται στά παγκάκια καί στά πεζοδρόμια, θά καταλάβει τό πόσο μοιάζει τότε μέ τήν σημερινή ποχή λλά καί τό πόσο τά λόγια ατά τν Πατέρων πηχον. πολιτική καί κοινωνική στάθεια πού πικρατε, νιση διανομή το πλούτου μέ ποτέλεσμα τήν οκονομική κρίση, περκαταναλωτισμός, τά σπάνια καιρικά φαινόμενα καί βιβλικές καταστροφές καί ο συνεχες κοινωνικές καί πολεμικές ναταραχές πρέπει νά δημιουργήσουν μία μεγάλη ρωγμή στόν γυάλινο πύργο το φησυχασμο μας. Ατό μως πού πρέπει πραγματικά νά μς ταρακουνήσει εναι πνευματική βιταμίνωση τς σημερινς ποχς, πού εναι ποτέλεσμα τς πομακρυνσς μας πό τά χνάρια καί τήν πορεία τν Τριν εραρχν. Ατή πού χει κυριολεκτικά κατακλύσει τήν ποχή μς εναι πνευματική κρίση, κρίση πού δημιούργησε γωισμός καί φιλαυτία μας, κρίση πού δημιούργησε πομάκρυνησή μας πό τά λληνορθόδοξα δεώδη καί δανικά μας, καί τέλος πό τό τόλμημα τν Τριν εραρχν τς συνθέσεως το χριστιανικο μέ τό λληνικό πνεμα...




 Αυτοί πού περιφρονον τό λληνορθόδοξο μορφωτικό δεδες μαρτυρον κάποιον βδηριτισμό. Ο ρχαοι βδηρίτες κατά τήν σκωπτική παράδοση κατασκεύαζαν καλλιμάρμαρες κρνες καί καλλιτεχνικές βρύσες, μά ταν νοιγαν γιά νά ντλήσουν νερό, τότε διαπίστωναν πώς δέν τρεχαν, γιατί πλούστατα δέν εχαν φροντίσει νά τίς συνδέσουν μέ κάποια πηγή...νας τέτοιος βδηριτισμός φανερώνεται δυστυχς καί σήμερα, που νθρωπος δέν συνδέει τά μορφωτικά, πολιτιστικά καί τεχνολογικά του πιτεύγματα μέ τήν πηγή τς σοφίας, τόν ν Τριάδι Θεόν, πού δωσε στό τελειότερο δημιουργημά του, στήν κορωνίδα τς θεία δημιουργίας, τόν νθρωπο, τή σοφία, τό μυαλό καί τή λογική στε νά μπορέσει νά προοδεύσει καί νά πιτύχει τέτοιου εδους πιτεύγματα...δ πικεντρώνεται καί μόνη εδοποιός διαφορά τς ποχς κείνης μέ τήν σημερινή, εναι τι τότε πρχαν ναστήματα σάν τούς Τρες εράρχες, πού ταν τέλειοι χριστιανοί δοσμένοι ψυχή τέ καί σώματι στόν Χριστό καί συμβίβαστοι μέ ποιαδήποτε πίγεια βασιλική ξουσία. ντίθετα σήμερα συμβιβασμός καί σκοπιμότητα χουν ξηράνει λοκληρωτικά κάθε διάθεση διαμαρτυρίας καί λλάγης. Ατή εναι καί καταλυτική διαφορά τς ποχς μας πό τήν ποχή τους!




 Οι ρχαοι μν πρόγονοι λεγαν “πάσα πιστήμη χωριζομένη δικαιοσύνης καί τς ρετς, πανουργία ο σοφία φαίνεται...”. Ατή πιστήμη πού ναφέρεται δ εναι ν γένει θύραθεν παιδεία, τήν ποίαν σπούδασαν ο Τρες εράρχες δ στή γ σέ πίγεια Πανεπιστήμια καί Σχολές, ρετή δέ εναι οράνια καί θεία παιδεία, τήν ποίαν σπούδασαν καί βίωσαν ο Τρες εράρχες στό Πανεπιστήμιο τς ρήμου μέ τό Μοναχισμό καί τά σκητικά δεώδη του καί στό Πανεπιστήμιο τς κκλησίας διαποιμαίνοντας καί διακονώντας τό λογικό ποίμνιο το Χριστο, μιμούμενοι ατό τό παράδειγμα το Θεανθρώπου Κυρίου μν ησο Χριστο.




 Ποια εναι γωγή καί παιδεία, λοιπόν,  πο προτείνουν ο Τρες εράρχες; γωγή καί παιδεία πού κρίνουν παραίτητη κυρίως γιά τήν νεολαία, τή νέα γενιά, πού μέ τή χάρη το Θεο ποτελε τό μέλλον τς κκλησίας καί τς πατρίδος μας, καταξιώνεται πό τό φς το προορισμο το νθρώπου, πού εναι νας συνεχής γώνας “μοιωθναι Θε κατά τό δυνατόν νθρώπου φύσει. μοίωσις δέ οκ νευ γνώσεως, δέ γνσις οκ κτός διδαγμάτων”, πως μς λέγει Μ.Βασίλειος. σύνδεση ατή τς παιδείας μέ τήν χριστιανική σωτηριολογία εναι ξαιρετικά σημαντική. Τό πόβαθρο μις τέτοιας παιδείας εναι Λόγος το Θεο, Αώνια λήθεια. Εναι κοινή διαπίστωση τι μς μειναν λάχιστα περιθώρια γιά δράση τν πνευματικν δυνάμεων, διότι λα χουν κατακλυστε πό μιά πνευματική ναρχία. χριστιανική παιδεία καί γωγή εναι πιτακτική νάγκη, διότι στόχος τς βρίσκεται ξω πό τόν κόσμο, πέρα πό τόν στενό ρίζοντα τς γκόσμιας προοπτικς, Τό ρχέτυπο στό ποο κατατείνει πνευματική μας πορεία, εναι Θεάνθρωπος Χριστός καί νθρωπόθεος, θεωμένος ν Χριστ νθρωπος.




 Η φύπνιση τς νθρώπινης πάρξεώς μας πό τόν πνο τς μαρτίας στήν περιοχή τς καινς ζως καί πνευματική μας ναγέννηση μέ τό μυστήριο τς μετανοίας, τό ποο σήμερα διαιτέρως προβάλλει γία μας κκλησία, 2η Κυριακή του Τριωδίου , μέ τήν εαγγελικλή περικοπ τς περίφημης Παραβολς το σώτου, γιά τήν ποία χει γραφε πώς ν λες ο γραφές χανόντουσαν καί μενε μόνο ατή περικοπή, ατή θά ταν ρκετή γιά τήν σωτηρία μας. Θεός συγχωρε καί πιβραβεύει τό πλάσμα Του, τόν νθρωπο πο ν το χάρισε περιόριστη λευθερία, κενος «δαπανήσας σώτως τήν θεία δωρεά,μακρύνθη ες χραν μακράν» καί τώρα φο μετενόησε γιά τό σφάλμα το «ρχεται ες αυτόν» καί πιστρέφει στήν πατρική στία. Ατή συγκεκριμένη παραβολή το σώτου λλά καί ν γένει λη μνολογία τς νέας λειτουργικς περιόδου το Τριωδίου πρέπει νά μς φυπνίσει πνευματικά πό τόν λήθαργό της μαρτίας καί τς μελείας καί νά μς παναπροσανατολίσει στήν πορεία μας πρός τόν Χριστό τσι στε νά  μπορέσουμε πραγματικά νά συμπορευθομε μαζί του κατά τό κούσιο πολυτρωτικό Του Πάθος καί νά ναστηθομε μάζι Του κατά τήν γίαν του νάσταση.




 Πορεία λοιπόν πρός τόν Χριστό εναι τό μήνυμα τν  Τριν εραρχν. Χριστός εναι γί΄ατούς τό μόνο σταθερό σημεο τς πάρξεώς μας, ν Χριστ ζωή δέ μόνη πραγματικότητα, μόνη πού μπορε νά δηγήσει τόν νθρωπο στό ρχετυπό του, τόν Χριστό. Τόν Χριστό μως τς κκλησίας, στήν πληρότητα καί καθολικότητά του, τόν Χριστό ς κεφαλή τς Μις, γίας Καθολικς καί ποστολικς κκλησίας, καί χι τόν Χριστό τν αρέσεων, τς αθαίρετης χριστιανικότητος, τς Παναιρέσεως το Οκουμενισμο,  τν σχισμάτων καί τν παρασυναγωγν πού ναιρον ατήν κριβς τήν κκλησιαστική λήθεια καί τήν μοναδικότητα τς σωτηρίας.Εναι καιρός νά καταλάβουμε πιά, καί κυρίως μες νέα γενιά, πώς ν δέν κομε τόν λόγο τν Πατέρων μας, τελικά θά μείνουμε χωρίς κανένα θεμέλιο. Χρειαζόμαστε να νεοπατερισμό, ς ναβίωση το φρονήματος τν Πατέρων στήν ποχή μας, γιά νά μπορέσουμε νά ξεπεράσουμε τίς δυσκολίες. Ατό θά εναι δυνατόν ταν μέ τή χάρη το Θεο ξαναβαπτιστομε στήν πατερική μας παράδοση, στόν δαπάνητο ατό πλοτο καί θησαυρό τν γίων.




 Δόξα τ Θε εμαστε ετυχες πού γεννηθήκαμε μέσα στούς κόλπους τς Μις, γίας, Καθολικς καί ποστολικς κκλησίας... Δόξα τ Θε εμαστε μέσα στό λιμάνι καί τήν κιβωτό τς σωτηρίας...Τά πόλοιπα πλέον γκειται στήν προσωπική διάθεση καί πιλογή το καθενός μας, καί στόν προσωπικό μας γώνα. χοντας ς φωτεινό πόδειγμα τήν γωγή καί διδασκαλία τν Τριν εραρχν πρέπει νά καταλάβουμε καί μες, διαιτέρως νέα γενιά, τό χρέος πού χουμε πέναντι σήν κκλησία καί στόν ερό γώνα, γιά τόν ποον ο προηγούμενοι πό μς δέν πολόγιζαν οτε κόπο οτε διωγμό οτε ξορίες οτε χρήματα...δωσαν λο τους τό εναι στόν ερό γώνα γιά νά πολαμβάνουμε σήμερα μες μία λεύθερη καί ζσα κκλησία...Γιά νά συνεχιστε μως ατός ερός γώνας πέρ τς ρθοδοξίας χρειάζεται διαιτέρως στίς δύσκολες ατές μέρες πού διανύουμε πνευματική φύπνιση...Πρωταρχικό καθκον μς πρέπει νά εναι συνεργασία κληρικν καί λαϊκν στά πλαίσια τς νορίας σέ πίπεδο λατρείας, φιλανθρωπικο καί κοινωνικο ργου, εραποστολς καί κατηχήσεως ς μελν τς κκλησίας πάντοτε πό τήν ελογία το οκείου πισκόπου, διότι πως μς λέγει ερός Χρυσόστομος “ο λαϊκοί δέονται μν, μες δέ πάλιν δί΄ατούς σμέν...”. Δευτερευόντως ρθή διαπαιδαγώγηση καί παιδεία τν μικρν παιδιν καί τν νέων των Κατηχητικν Σχολείων θά πανδρώσει τήν κκλησία μέ νέους κληρικούς, εροψάλτες, κατηχητές καί νέα στελέχη στό εραποστολικό, λατρευτικό, κηρυκτικό, φιλανθρωπικό καί κοινωνικό της ργο πού θά διακονήσουν μέ ερό ζλο καί νιδιοτέλεια.




 Ιδιαιτέρως κκλησία μς χει τήν νάγκη νέων ξίων κληρικν, πού θά προσφέρουν τόν αυτό τους στή διακονία της, ετε μέσα πό τόν γγαμο βίο δημιουργώντας χριστιανικές οκογένειες ετε μέσα πό τόν γαμο βίο κολουθώντας τίς θεες πιταγές το ρθοδόξου Μοναχισμο. “Η θεία χάρις πάντοτε τά σθεν θεραπεύουσα καί τά λλείποντα ναπληρούσα” εναι τά λόγια πού κούει κάθε κληρικός τήν ρα τς χειροτονίας του. Εναι σαφές πό τήν πρώτη στιγμή τι τό ργο πού ναλαμβάνει κληρικός δέν εναι μετρημένο στά μέτρα του, ντιθέτως περβαίνει σέ πολύ μεγάλο βαθμό τά μέτρα οουδήποτε νθρώπου, φο εναι φτιαγμένο στά μέτρα το Θεο. Δέν εναι τό ργο το κληρικο δύσκολο, πολύπλοκο κατόρθωτο, λλά περβαίνει τίς νθρώπινες δυνάμεις γί΄ατό καί χάρις το Παναγίου Πνέυματος ναπληρε λες ατές τίς λλείψεις...πό τόν κάθε νέο ποψήφιο κληρικό ρκε λόγος πού επε Παναγία μας στόν ρχάγγελο Γαβριήλ “δού δούλη Κυρίου, γενοιτό μοί κατά τό ρμα σου...”, ρκε συγκατάθεσή μας στό κάλεσμα το Κυρίου, λα τα πόλοιπα δέν ιναι δικά μας...λλά δικά Του... ερωσύνη εναι να θαμα, εναι ργο περανθρώπινο, εναι ργο τς πανσθενουργο θείας χάριτος, τήν ποία νθρωπος πρέπει νά ποδεχτε καί νά πηρετήσει... ερός Χρυσόστομός μας λέγει σέ να πό τούς περίφημους λόγους του “οτε γγελος, οτε ρχάγγελος ργάσασθαι τί δύναται ες τά δεδομένα παρά Θεο, λλά Πατήρ καί Υός καί γιον Πνεμα πάντα οκονομε, δέ ερεύς τήν αυτο δανείζει γλώτταν καί τήν αυτο παρέχει χείραν....”




 Τελειώνοντας θά θελα νά εχαριστήσω τόν Μακαριώτατο ρχιεπίσκοπο θηνν καί πάσης λλάδος  κ.κ. Καλλίνικο, τόν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη ττικς καί Βοιωτίας κ.κ. Χρυσόστομο πρόεδρο τς συνοδικς πιτροπς νεότητος τς κκλησίας μς καθώς καί τήν συντονιστική πιτροπή το Νεανικο ρθοδόξου Συνδέσμου, γιά τήν τιμή πού μου καναν νά ναλάβω τήν σημερινή εσήγηση.    Ευχηθείτε Σεβασμιώτατε κι μες νά ναγεννηθομε πνευματικά μέ τό μυστήριο τς μετανοίας, νά γίνουμε νσαρκωτές, μάρτυρες καί κήρυκες τς Πατερικς λληνορθοδόξου Παραδόσεως καί νά μιμηθομε κατά τό μέτρο τν λαχίστων δυνατοτήτων μς τό παραδειγμά τους καί τήν γίαν τους βιοτήν.μήν.



Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου